چرا دوست داریم موجودات دوست داشتنی را در آغوش بکشیم؟! - عینک بانوان

به گزارش عینک بانوان، تابه حال برایتان پیش آمده که موقع نگاه کردن به پدیده ای زیبا احساس کنید که دوست دارید با تمام وجود آن را در آغوش بکشید؟ مثلاً یک نوزاد کوچک، یک بچه گربه یا یک پاک کن نرم و خوش رنگ! شما قطعاً نمی خواهید که به این موجودات دوست داشتنی آسیبی برسانید، فقط دوست دارید که آن ها را سفت و محکم در آغوشتان بفشارید!

محققان حوزه روانشناسی این پدیده را کاملاً طبیعی می دانند و آن را با نام احساس خشم ناشی از برخورد با پدیده های زیبا (Cute aggression) می شناسند.

این احساس در واقعی نوعی میل مخرب قوی (مثل خوردن یا فشار دادن) است که در زمان برخورد با پدیده های زیبا و دوست داشتنی در انسان بروز پیدا می نماید، اما هدف آن آسیب وارد کردن به آن موجود یا شئ زیبا نیست.

در ادامه این مقاله از عینک بانوان مگ، به آنالیز ابعاد مختلف و ریشه های روانشناختی تجربه خشم ناشی از برخورد با پدیده های زیبا می پردازیم و سعی می کنیم دلیل بروز این حالت را در انسان پیدا کنیم. با ما همراه باشید.

احساس خشم ناشی از برخورد با پدیده های زیبا

همه ما چیزهای مجذوب نماینده و دوست داشتنی اطرافمان را تشخیص می دهیم، اما چرا ما واکنش ما به افراد بزرگ سال به همان شکلی نیست که به نوزادان واکنش نشان می دهیم؟ یا چرا واکنش حسی ما به گل ها شبیه واکنش ما به بچه گربه ها نیست؟

محققان معتقدند که پاسخ این سؤال را می توان در زیست شناسی تکاملی یافت. از منظر تکاملی، هدف ما به عنوان یک گونه زنده این است در وهله اول زنده بمانیم و سپس ژن های خود را به نسل بعد منتقل کنیم.

تنها راه ما برای بقای ژن هایمان، تولیدمثل و فرزندآوری است. نوزادان ما هم به ما احتیاج دارند تا از آن ها مراقبت کنیم و بقای آن ها را حفظ کنیم.

روانشناسان معتقدند که در روبروه با موجودات و اشیای دوست داشتنی، احتمال بیشتری وجود دارد که ما بخواهیم از آن ها مراقبت و محافظت کنیم. در واقع در خصوص موجودات دوست داشتنی احتمال بیشتری وجود دارد که توجه بزرگ سالان اطراف خود را جلب نمایند و به آن ها یادآوری نمایند که هی، مراقب من باشید. من نمی توانم از خودم مراقبت کنم.

مغز ما با ترشح دوپامین به عنوان پاداش باعث می گردد که ما از نگاه کردن به چیزهای زیبا لذت ببریم و احساس خوشحالی عمیقی را تجربه کنیم.

چه چیزهایی برای ما مجذوب نماینده و دوست داشتنی است؟

ویژگی های فیزیکی نوزادان جزو ویژگی هایی است که وقتی ما آن ها را در چیزهای دیگر مشاهده می کنیم، آن ها را هم زیبا می بینیم: مثل بچه حیوانات، شخصیت های کارتونی یا حتی اتومبیل.

در واقع ویژگی هایی که باعث می گردد ما چیزی برای ما مجذوب نماینده و دوست داشتنی به نظر برسد، شامل موارد زیر است:

• بزرگ بودن سر نسبت به میزان بدن
• پیشانی بزرگ
• چشم های درشت
• گونه های گرد
• چانه کوچک
• دماغ کوچک

مطالعات دیگر نشان داده اند که مغز ما به چیزهای دوست داشتنی بیشتر از چیزهای عادی توجه می نماید. بنابراین طبیعی است که این ویژگی های مجذوب نماینده در بازاریابی نیز ظاهر شوند.

در حقیقت اصول بازاریابی بر مبنای مفاهیم عمیق روانشناسی شکل گرفته اند و در آن هیچ اتفاقی به صورت تصادفی نیست. تمرکز روی این مسأله که چه چیزی باعث می گردد یک محصول برای مردم مجذوب نماینده و دوست داشتنی به نظر برسد و افراد حاضر شوند پول خود را صرف خرید آن محصول نمایند.

اگر ما پدیده های دوست داشتنی را خیلی دوست داریم، چرا می خواهیم که آن ها را بخوریم؟

مجذوب نمایندهیت ظاهری معصومانه اغلب باعث بروز واکنشی در ما می گردد که به نظر می رسد در ظاهر واکنشی تهاجمی است. این احساس خود را در قالب مشت های گره نموده، دندان های فشرده به هم و سخنانی دال بر تمایل فرد به خوردن فرد دوست داشتنی، نشان می دهد.

با این حال، حتی اگر شما اعلام کنید که ممکن است آن موجود زیبا و دوست داشتنی را بخورید، شما واقعاً این کار را نمی کنید و صرفاً فقط آن را بیان می کنید.

این شرایط دیمورفوس یا تجربه حسی دوگانه نامیده می گردد. مثل زمانی که چیزی متفاوت از آنچه که احساس می کنید را تجربه می کنید. درست مثل حالتی که از شدت شوق و خوشحالی گریه می کنید یا زمانی که از شدت عصبانیت لبخند هیستریک می زنید یا قهقهه سر می دهید.

بنابراین هنگامی که پدیده ای زیبا و دوست داشتنی را می بینید، سرشار از احساسات مثبت می شوید، اما این احساسات مثبت می توانند به صورت خشم یا احساس غم و اندوه خود را بروز دهند.

چرا وقتی که ما خیلی خوشحالیم، نمی توانیم صرفاً لبخند بزنیم یا بخندیم؟

در حقیقت، طبق تحقیقات انجام شده، نشانه هایی وجود دارد دال بر اینکه که وقتی افراد این احساسات دوگانه را تجربه می نمایند، با سهولت و راحتی بیشتری احساسات به شدت قوی خود را پشت سر می گذارند. بعلاوه به نظر می رسد که این اتفاق به تنظیم احساسات و شرایط خلقی فرد یاری زیادی می نمایند.

در یک مطالعه اخیر، محققان اسکن تصاویر مغزی تعدادی از زنان را در هنگام بوییدن نوزادان تازه متولد شده، آنالیز کردند. این بوها، منطقه ها مرتبط با پاداش مغز را فعال می کردند، دقیقاً همان منطقه های که باعث ترشح ناگهانی و لذت بخش دوپامین در مغز ما می شوند. علاوه بر این زمانی که با یک خوراکی یا غذای دلچسب روبرو می شویم نیز همین اتفاق برای ما رخ می دهد.

این تحقیق نشان می دهد که تا حدودی مغز ما هنگام روبروه با پدیده های دوست داشتنی و زیبا به روشی مشابه هنگامی که برای خوردن یک غذای خوشمزه آماده می شویم، واکنش نشان می دهد و شاید تجربه روان شناختی ما از تمایل به گاز گرفتن موجودات دوست داشتنی از همپوشانی فیزیولوژیکی این دو رویداد در مغز ما ناشی می گردد.

نکته پایانی

نوزادان، علاوه بر انسان ها برای انواع دیگر موجودات زنده نیز از مجذوب نمایندهیت خاصی برخوردار است. به عنوان مثال، برخی از انواع میمون ها، برای بغل کردن و نوازش کردن نوزاد یک میمون در جلوی او صف می کشند و به نوبت نوزاد را در آغوش خود می گیرند و دهان خود را صورت کودک قرار می دهد. در واقع این کار یکی از رایج ترین اشکال ابراز محبت بین موجودات زنده است.

با این حال هیچ کدام از این میمون ها نوزاد را در هنگام بوسیدن نوزاد را گاز نمی گیرند، اما در برخی موارد برخی از میمون ها با لب های خود کودک را گاز می گیرند، طوری که به او آسیبی وارد نگردد. دلایل این رفتار هنوز برای ما کاملاً روشن نیست. آیا مثلاً هنگامی که یک توله سگ به آرامی دست شما را می کشد، با این کارش میخواهد مهارت های حرکتی خود را تمرین کند؟ سعی دارد خود را برای مبارزه در دنیای واقعی آماده کند؟ یا اینکه صرفاً یک بازی محبت آمیز را با شما تجربه کند؟

در حقیقت روانشناسان چنین نتیجه می گیرند که گاز گرفتن، تنها با هدف غذا خوردن یا ابراز خشونت نیست. رفتارهایی شبیه به در آغوش کشیدن، بوسیدن و فشردن طرف مقابل، به نظر می رسد که بخشی عادی از آداب اجتماعی محبت آمیز بسیاری از پستانداران است.

منابع: MPRNews, Smithsonian Magazine, SCIENTIFIC AMERICAN, MIC